مانیتور اولد | Monitor OLED
نسل جدیدی از نمایشگرها که پیشرفت جدیدی در صنعت مانیتور محسوب میشوند، مانیتور اولد است. حتما برای شما سوال پیش آمده است که مانیتور اولد چیست و چه تفاوتی با سایر مانیتورها دارد؟ به همین منظور در این مقاله سعی کردهایم به بررسی مانیتورهای اولد، تفاوت این نوع مانیتور با سایر نمایشگرها و همچنین مزایا و معایب آن بپردازیم.
مانیتور اولد OLED چیست؟
OLED یاLED ارگانیک نسل جدیدی از مانیتورها هستند. این مانیتورها تفاوتها و ویژگیهای زیادی نسبت به ال ای دی های قدیمی دارند ولی به این معنی نیست که از همه جهات از LED بهتر عمل میکنند. مانیتورهای اولد بر پایه ال ای دی های ارگانیک هستند. اولدها میتوانند هنگام اعمال ولتاژ نور و رنگ را از یک دیود واحد تولید کنند. در نتیجه نیازی به نور پس زمینه جداگانه ندارند و هر پیکسل به تنهایی منبع رنگ و نور است.
صفحه نمایش بسیار نازک، انعطاف پذیری بالا و حتی قابلیت رول شدن از ویژگیهای ذاتی اولدهاست.
تفاوت مانیتور اولد با سایر مانیتورها
همان طور که گفته شد بارزترین ویژگی اولدها در مقایسه با الایدیها قابلیت نمایش رنگ بصورت مجزا توسط هر پیکسل است. (بر عکس ال ای دی که نیاز به نور پس زمینه دارد) پیکسلها وقتی روشن هستند قابل مشاهدهاند. ولی وقتی خاموش باشند (ولتاژی به آنها اعمال نشود) به هیچ وجه تابش نوری ندارند و بطور کامل سیاه هستند.
در زمان معرفی این مانیتورها، سطح مشکی بالا و خیرهکننده اولد نظر مخاطب را به خود جلب میکند و در مقابل سطح روشنایی کمتری نسبت به ال ای دی ها دارند. همچنین دومین ضعف این مانیتورها فاصله قیمت نسبتا زیاد آنها با مانیتورهای ال ای دی است. البته این فاصله قیمت به دلیل ورود برندهای مختلف در این عرصه تا حدودی کاهش یافته است.
ال ای دی چیست؟
ال ای دی های استاندارد از 2 قسمت مجزا تشکیل شده اند. در قسمت اصلی پیکسلهایی برای تولید رنگهای مختلف کنار هم چیده شده اند. این نقاط کوچک رنگی باعث ایجاد تصویر در مانیتور میشود. در حالت عادی این پیکسلها قابل مشاهده نیستند و نیاز به این یک نور پس زمینه دارند، زمانی که نور به پیکسلها تابیده میشود قابل مشاهده میشوند.
در گذشته از تکنولوژی به نام CCFL برای روشنایی پیکسلها استفاده میشد. این تکنولوژی باعث ضخم شدن و کاهش کیفیت تصویر میشد. ولی مانیتورهای امروزی از ال ای دی به عنوان نور پس زمینه استفاده میکنند. با این وجود تمام مانیتورهای ال ای دی کیفیت یکسانی ندارند هر چه تعداد و کیفیت ال ای دی های به کار رفته بیشتر باشد منجر به افزایش روشنایی و سطح سیاهی تصویر میشود.
تولید کنندگان مانیتور اولد
در حال حاضر تنها تولید کننده پنلهای اولد در جهان LG است. اگر نمایشگری با برندهای دیگر نیز اولد باشد از پنل LG استفاده کردهاند. اما برند LG با استفاده از پردازنده تصویر قدرتمند تفاوت چشمگیری در نمایش تصاویر با سایر برندها دارد. یک پردازنده خوب میتواند رنگهای دقیقتری را تولید کند و LG در این زمینه یکه تاز است . برندهای دیگر با اینکه از پنل LG استفاده میکنند ولی بهدلیل تکنولوژی ضعیفتر پردازنده کیفیت تصویر پایینتری دارند.
تفاوت QLED با OLED
این دو تکنولوژی تفاوتهای زیادی دارند.QLED مبتنی بر همان فناوری قدیمی ال ای دی است. ولی از روشی متفاوتی برای روشن کردن پیکسلها استفاده میکنند. به این شکل که یک لایه کوانتومی روی پیکسل را پوشانده و این لایه به روشن شدن پیکسل کمک میکند.
کدام تکنولوژی بهتر است؟ اولد یا ال ای دی ؟
سطح تیرگی
توانایی یک صفحه نمایش برای تولید رنگهای سیاه و تیره عملا یکی از مهمترین عوامل در دستیابی به کیفیت عالی تصویر است. سیاهیهای عمیقتر باعث ایجاد کنتراست بالاتر و رنگهایی پویاتر میشود. در نتیجه تصویری به واقعیت نزدیکتر و خیره کنندهتر را ارائه میکند.
هنگامی که در مورد سطح تیرگی صحبت میکنیم اولد بدون شک عملکرد بسیار بهتری دارند. مانیتورهای LED با ال ای دی های نصب شده در پشت پیکسل روشن میشوند مانیتورهای ال ای دی حتی با وجود تکنولوژی پیشرفته کمرنگ کردن انتخابی ال ای دی هایی که نیاز به روشن بودن ندارند نتوانسته جلوی عدم تاریکی مطلق در نقاط مجاور را بگیرد. این اتفاق باعث ایجاد هالهای از نور در نقاط خاموش صفحه نمایش میشود.
روشنایی
در بحث روشنایی، مانیتورهای الایدی از برتری قابل توجهی برخوردارند. الایدیها نور پس زمینه را میتوان بزرگ و قدرتمند تعبیه کرد. مانیتورهای اولد با وجود تضاد بالا بین تاریکترین و روشنترین حالت، روشنایی کمتری نسبت به الایدی تولید میکنند. با توجه به نکات بالا این مطلب قابل ذکر است که تمام مانیتورهای مدرن چه الایدی چه اولد، مقدار کافی از روشنایی را تولید میکنند. در یک محیط تاریک مانیتورهای اولد بهترین عملکردها خود را نشان میدهند. ولی درمقابل الایدیها در محیطهایی با نور زیاد نیز عملکرد بالایی دارند. دستاوردهای جدید باعث شده که مانیتورهای اولد نیز در محیطهای روشن عملکرد خوبی داشته باشند اما همچنان الایدیها در زمینه روشنایی بهتر عمل میکنند.
عمق رنگ ها
سابقا مانیتورهای اولد توانایی بالاتری در تولید رنگ های مختلف، واقعی بودن رنگ ها، روشنایی رنگ و ... داشتند ولی با بهینه سازی نور پس زمینه در مانیتورهای ال ای دی باعث شده هر 2 تکنولوژی در یک سطح قرار بگیرند. هر دو پنل از تنظیماتی مانند HDR و امثال آن پشتیبانی میکنند تا در بحث تولید رنگ هیچ یک برتری نسبت به دیگری نداشته باشند.
زمان پاسخگویی و نرخ بهروزرسانی
زمان پاسخگویی به زمانی گفته میشود که برای تغییر حالت هر پیکسل لازم است. حالت پیکسل نه تنها رنگ آن بلکه درخشندگی را نیز شامل میشود . با زمان پاسخگویی سریع تر تاری کمتر میشود و تصویر کیفیت بیشتری خواهد داشت. از آن جایی که پیکسلهای اولد منبع نور و رنگ را در یک دیود واحد دارند میتوان حالت های فوق العاده سریع را تغییر دهد . در مقابل ال ای دی از شاترهای کوچک برای تغییر رنگ استفاده میکنند پس پاسخگوی کندتر میشود بنابراین اولد ها سریع ترین زمان پاسخگویی را در مانیتورهای موجود در بازار دارا هستند.
نرخ بهروزرسانی عبارت است بروزرسانی کل صفحه نمایش و تشخیص تغییرات اعمال شده . هر چه سرعت بروزرسانی بیشتر باشد جزییات روانتر به نظر میرسند این امر برای موارد پر سرعت مانند مسابقات ورزشی بیشتر به چشم میاید. در حال حاضر اکثر نمایشگرها قادر به بهروزرسانی با سرعت 120 هرتز هستند این یعنی در هر ثانیه 120 بار صفحه به روز میشود.
اگر در نرخ بهروزرسانی فقط سرعت مهم بود قطعا اولد با نرخ بهروزرسانی بیش از 1000 برابر ال ای دی ها بهترین عملکرد را داشتند اما تنها نکته قابل توجه سرعت نیست . این امر در فیلمهای تلویزیونی و مسابقات ورزشی تنها به سرعت بهروزرسانی بستگی دارند ولی در مقابل برای سایر کاربردها مانند بازیهای کامپیوتری نرخ بهروزرسانی متغیر اهمیت دارد. این یعنی نرخ بهروزرسانی در بخشهای مختلف بازی متفاوت است به همین دلیل هر دو مانیتور عملکردی مشابه به هم دارند.
زاویه دید
در بحث زاویه دید اولدها بهترین عملکرد را دارند مانیتورهای ال ای دی زاویه دید کمی داشته و بهترین تصویر را در زاویه مستقیم نمایش میدهند و هر چه زاویه کمتر شود کیفیت تصویر کاهش میابد. شدت این اتفاق در مدلهای مختلف متفاوت است . بطور مثال LG با پنل IPS عملکردی نزدیک به اولد ها را دارد و نسبت به پنل های مشابه مانند VA زاویه دید بیشتری برخوردار است. ولی اولد ها توانایی بالاتری در این بخش از خود نشان میدهد.
سایز
مانیتورهای اولد در این بخش بسیار پیشرفت کرده اند. در زمان عرضه این نمایشگرها کوچک بودند ولی با بهبود تکنولوژی اولد سایزهای بزرگتر نیز تولید شدهاند اما هنوز هم ال ای دی ها با سایزهای بزرگتر از اولد تولید میشوند.
طول عمر
در این مورد LG ادعا میکند در صورت استفاده روزی 5 ساعت اولد ها تا 70.000 ساعت طول عمر دارند ولی بهدلیل گذشت زمان نسبتا کوتاه از عرضه این تکنولوژی صحت این موضوع هنوز ثابت نشده است. این در صورتی است که ال ای دی ها با پنل صنعتی IPS مانند مانیتورهای صنعتی پنتوس توانایی کارکرد 24 ساعته و طول عمر بیش از 60.000 ساعت را دارند و این امر به راحتی قابل اثبات است.
سوختگی صفحه
در ابتدا باید اشاره کرد به کار بردن اصطلاح سوختگی برای ال ای دی ها اشتباه است. این اصطلاح در مورد مانتیورهای CRT قدیمی کاربرد داشت که در آن به دلیل استفاده طولانی مدت، فسفر به کار رفته در پشت پنل این مانیتورها دچار مشکل شده و میسوختند که باعث ایجاد یک لکه سیاه می شوندکه به آن "سوختن صفحه" گفته میشد. این مسئله در مانیتورهای اولد نیز به دلیل استفاده از ترکیبات به کار رفته برای روشن شدن پیکسل مانند CRT دچار سوختگی میشوند ولی در اولد ها احتمال کمتری دارد و در استفاده معمول مشکلی پیدا نخواهد کرد اما ال ای دی ها به دلیل ساختار متفاوت نسبت به اولدها (همان طور که در ابتدا توضیح داده شد) دچار سوختگی نمیشود و به دلایل فنی ال ای دی در این موضوع توانایی بالاتری دارد.
مصرف انرژی
همان طور که گفته شد اولدها نیازی به نور پس زمینه ندارند و هر پیکسل انرژی کمی برای روشن شدن مصرف میکند. در مقابل ال ای دی ها از نور پس زمینه استفاده میکنند ولی این نور باید به اندازه کافی زیاد باشد پس انرژی بیشتری مصرف میکند.
قیمت
مانیتورهای اولد یک تکنولوژی پیشرفته و به روز و پرجم دار محصولات تصویری است. در مقابل ال ای دی در چند سطح طراحی و تولید میشود و قیمتهای متفاوتی دارد اگر بالاترین رده ال ای دی را با اولد مقایسه کنیم تفاوت زیادی در قیمت ندارد اما به صورت کلی ال ای دی ها را میتوان با قیمتهای بسیار پایین تری نسبت به اولد تهیه کرد.
در انتها باید اضافه کرد ار نظر کیفیت تصویر نمایشگر های اولد از ال ای دی ها بهتر هستند اولد ها سبک تر و نازکترند و انرژی کمتری مصرف میکنند و بهترین زاویه دید را ارائه میکنند با این وجود قیمت بالاتری نیز دارند. اگر هدف بررسی ارزش کلی محصول باشد بدون شک ال ای دی ها بهترین عملکرد را دارند اما اولد ها در مدت زمان کوتاهی پیشرفت چشمگیری داشتند. صرف نظر از اینکه کدام تکنولوژی را انتخاب میکنید این موارد تنها عواملی نیستند که در تصمیمگیری حائز اهمیت باشند. کارشناسان ما در شرکت داتیس آماده راهنمایی و ارائه بهترین راهکار به شما هستند.
نتیجه گیری
QLED بیشتر یک تکنولوژی تکراری محصوب میشود تا یک پیشرفت در ساخت پنل، بنابراین قابل مقایسه با اولد نیست و از همه نظر ضعیفتر است.